PIERWSZA POMOC
Pierwsza pomoc przedmedyczna polega na udzieleniu osobie będącej w stanie bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia wsparcia na miarę własnych możliwości, umiejętności i wiedzy oraz niezwłocznym zawiadomieniu o tym zdarzeniu służb ratunkowych.
Pierwsza pomoc przedmedyczna jest prawnie ustosunkowanym obowiązkiem stanowiącym zarazem jedną z zasad moralnych. Określona jest artykułem 162 Kodeksu Karnego § 1 i § 2, w kto rym mowa, że każda osoba, która zaniecha tego typu czynności, naraz a się na karę pozbawienia wolności do 3 lat.
ZAPAMIĘTAJ: W czasie udzielania pierwszej pomocy ratownik nie ponosi odpowiedzialności za popełnione błędy. W Polsce karane jest nieudzielenie pomocy, a minimum, jakie trzeba wykonać, to wezwać specjalistyczne służby.
Zasady udzielania pierwszej pomocy.
- 1.Sprawdź, czy jesteś bezpieczny na miejscu zdarzenia/wypadku.
Na miejscu wypadku/zdarzenia możesz się spotkać z zagrożeniami:
➢ zewnętrznymi - np. ruch uliczny, ulatniający się gaz z kuchenki, przerwany przewód elektryczny, agresywny pies poszkodowanego
➢ biologicznymi – przenoszonymi przez płyny ustrojowe poszkodowanego jak krew czy s lina (choroby: WZW, gruz lica, COVID -19)
Jeżeli tylko masz taką możliwość, przed podjęciem jakichkolwiek działań , załóż rękawiczki ochronne i maseczkę.
Twoje bezpieczeństwo jest bardzo ważne – postępuj tak, by nie zostać kolejnym poszkodowanym.
- 2.Oceń bezpieczeństwo poszkodowanego.
Jeżeli uznasz, z e czynniki zewnętrzne zagrażają zdrowiu lub życiu poszkodowanego, a możesz je usunąć - zrób to (np. przenosząc poszkodowanego w bezpieczne miejsce).
- 3.Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny.
Zapytaj głos no ,,Czy coś się stało, słyszysz mnie, wszystko w porządku?”, potrząśnij poszkodowanego za ramię.
- 4.Jeżeli poszkodowany nie reaguje, głośno zawołaj o pomoc.
- 5.Sprawdź przez 10 sekund, czy poszkodowany oddycha.
- 6. Jeżeli nie oddycha, zadzwoń na 999 lub 112
Treść wezwania pomocy:
- Miejsce zdarzenia
- Co się stało
- Stan poszkodowanych
- Liczba poszkodowanych
- Dane poszkodowanego (wiek, płeć , imię i nazwisko, jeżeli znasz)
- Twoje imię i nazwisko, numer z którego dzwonisz
PAMIĘTAJ: nie rozłączaj się dopóki dyspozytor Cię o to nie poprosi!
- 7.Rozpocznij masaż serca i kontynuuj go do przyjazdu karetki.
Możesz, ale nie musisz, wykonać sztuczne oddychanie – wtedy wykonuj 30 uciśnięć/2 wdechy.
Zobacz dlaczego takie to ważne, żebyś podjął te czynności:
https://www.youtube.com/watch?v=tjidfHsY9Ok
- 8.Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej (bezpiecznej).
-Uklęknij przy poszkodowanym. Rękę bliższą sobie ułóż pod kątem prostym w stawie barkowym i łokciowym.
-Drugą rękę poszkodowanego przytrzymaj przy policzku wnętrzem dłoni na zewnątrz.
-Złap za nogę leżącą dalej od siebie za kolano i pociągnij ją ku górze.
-Przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka i stabilizując własną ręką głowę pociągnij za kolano podciągniętej nogi i delikatnie obróć osobę w twoim kierunku.
- 9.Odchyl głowę poszkodowanego do tyłu – upewnij się, że drogi oddechowe są drożne.
- 10.Regularnie (co 1 minutę) sprawdzaj stan poszkodowanego, aż do przyjazdu służb ratowniczych.
WAŻNE: nie stosuj pozycji ustalonej bocznej w przypadku podejrzenia urazu kręgosłupa i rdzenia kręgowego (wypadki komunikacyjne, upadek z wysokości).
Obejrzyj film o pozycji bocznej ustalonej
https://www.youtube.com/watch?v=AFNiFIKX_78
PRAWIDŁOWY TRYB DNIA
Sposób życia, nasze codziennie czynności mają ogromny wpływ na nasze aktualne samopoczucie, a przede wszystkim zdrowie w przyszłości. Jeżeli zadbamy o kilka naturalnych i codziennych nawyków, które poniżej są opisane, z większym prawdopodobieństwem twoje zdrowie w przyszłości będzie o wiele lepsze!
W ciągu dnia powinniśmy zjeść minimum 5 posiłków:
Śniadanie (7:00)
Najważniejszy posiłek dnia, daje nam siłę i energię na początek dnia.
- pieczywo pełnoziarniste
- płatki zbożowe
- płatki owsiane
- mleko 2%
- warzywa i owoce
- chude wędliny (szynki drobiowe, polędwice)
- ryby (tuńczyk, łosoś, np. w formie pasty)
- jajka (omlet, jajecznica, na twardo, na miękko)
Drugie śniadanie (10-11)
Posiłek mniejszy od śniadania, produkty bardzo podobne.
Obiad (13-14)
Pamiętaj zjedz obiad pełnowartościowy, czyli zawierający węglowodany, białko i tłuszcze.
- białko i tłuszcze (mięso i ryby)
- węglowodany (makaron, ryż, ziemniaki, kasza)
- warzywa (surówki, buraczki, czerwona kapusta)
Podwieczorek (15-16)
To czas, kiedy możemy do naszego organizmu dostarczyć, np. owoce z orzechami.
Kolacja (18-19)
Ostatni posiłek powinniśmy zjeść 2, a nawet 3 godziny przed planowanym pójściem spać. Jeżeli wiemy, że pójdziemy spać o godzinie 23, to możemy zjeść kolację o godzinie 20.
- sałatki
- chude mięsa i ryby
- półtłusty nabiał
- jogurt naturalny
- jajka
- pieczywo pełnoziarniste
- produkty zbożowe
- koktajl
- kefir
Nawodnienie
W ciągu dnia powinniśmy wypić przynajmniej 2 litry samej wody. (Nie wliczając w to soków, napoi, herbaty i kawy). Ilość wody zależna jest od naszej aktywności, jeżeli jesteśmy bardzo aktywni powinniśmy wypić więcej wody.
Spalone 2000 kcal – należy wypić 2 litry wody
Spalone 2500 kcal – 2,5 l wody
Spalone 3000 kcal – 3 l wody
Pamiętajmy, aby pić wodę stopniowo. Nie możemy w jednym momencie wypić, np. 2 litrów wody. Powinniśmy systematycznie w ciągu całego dnia wypijać po 150 – 200 ml, czyli po szklance.
Aktywność fizyczna
Nasza aktywność fizyczna powinna każdego dnia wynosić minimum 30 minut.
- spacer
- bieganie
- jazda rowerem
- ćwiczenia i inne
Sen i drzemka
Sen w nocy i drzemka w ciągu dnia, to najlepsze sposoby na regenerację organizmu. Sen w nocy powinien wynosić ok. 8 h. Wszystko jednak zależy od naszego zmęczenia. Większe zmęczenie będzie oznaczało, że potrzebujemy dłuższego snu. Drzemka w ciągu dnia jest wskazana, ale nie obowiązkowa. Nawet krótka – 15 min. drzemka – sprawi, że poczujemy się wypoczęci i gotowi na dalszą część dnia.